Plek in het dierenrijk

Aardvarkens zijn zoogdieren die al vele miljoenen jaren een eigen ontwikkelingslijn volgen. Ze vertonen dan ook een aantal unieke kenmerken, zoals de bijzondere structuur van hun kiezen. Daarom plaatsen biologen deze dieren in een geheel eigen orde: de ‘buistandigen’. Veel mensen denken dat aardvarkens verwant zijn aan tapirs of miereneters, maar dat is niet het geval. Aardvarkens hebben onder de nu levende diersoorten geen nauwe familie.

Eigenschappen van de Aardvarken

Bijzonder gedrag

Bijzonder gedrag

Aardvarkens hebben sterke poten met krachtige klauwen. Daarmee kunnen ze ook in harde, droge grond verbazingwekkend snel  graven. In hun territorium maken ze een aantal ondergrondse holen, waarin ze overdag schuilen. 

Wist u dit al over aardvarkens?

  • Het enige vegetarische voedsel dat aardvarkens in Afrika tot zich nemen, zijn ‘aardvark komkommers’ (Cucumis humifructus). Waarschijnlijk eten ze de vruchten vanwege de vloeistof die erin zit, dus tegen de dorst. Aardvarkens zijn belangrijke zaadverspreiders van deze plant.
  • In het begin van de avond breekt een aardvarken een termietenheuvel bijna altijd van de westkant open. De termieten zitten aan deze kant - waar de warme avondzon het langst op schijnt - dichter bij het oppervlak. Ze zijn hier dan het makkelijkst bereikbaar voor het aardvarken.
Over de voortplanting

Over de voortplanting

De draagtijd van aardvarkens is vrij lang en toch is een pasgeboren aardvarken naar verhouding klein en hulpeloos. De eerste weken blijft het jong in het ondergrondse hol achter als de moeder op zoek naar voedsel gaat. Het groeit echter hard en al na vier maanden wordt het jong gespeend.

Eén met de natuur

Eén met de natuur

Aardvarkens zijn gespecialiseerd in het eten van mieren en termieten. Met hun uitstekende reuk sporen deze nachtactieve dieren in het donker mierennesten en termietenheuvels op. Aardvarkens hebben een hele lange tong, die ze zo’n 30 centimeter ver uit kunnen steken. Daarmee likken ze de insecten snel op. Aardvarkens komen zowel in regenwouden als in savannes van Afrika voor. In beide habitats zijn mieren en termieten in grote getallen aanwezig!

Bedreiging en bescherming

Bedreiging en bescherming

Het verspreidingsgebied van aardvarkens is groot en ze hebben niet veel natuurlijke vijanden. Ook de mens jaagt niet intensief op deze soort. Daarom zijn aardvarkens gelukkig niet met uitsterven bedreigd. Over het gedrag in het wild is nog niet heel veel bekend, omdat er nog maar weinig veldstudies zijn gedaan. Sterker nog, ondanks dat aardvarkens niet zeldzaam zijn, is het best moeilijk om een aardvarken in het wild te zien.

  • <

    <Onbekend >

    >
  • <

    <Niet bedreigd >

    >
  • <

    <Bijna bedreigd >

    >
  • <

    <Kwetsbaar >

    >
  • <

    <Bedreigd >

    >
  • <

    <Ernstig bedreigd >

    >
  • <

    <Uitgestorven in het wild >

    >
  • <

    <Uitgestorven >

    >
De aardvarkens in de Bush

Burgers’ Zoo managet het Europese fokprogramma  voor deze bijzondere diersoort. In Nederland is Burgers’ Zoo de enige dierentuin waar men aardvarkens kan zien. Ze bewonen in Burgers’ Bush een verblijf dat in tweeën gesplitst kan worden, bijvoorbeeld als een vrouwtje een jong werpt en rust wil.

De meeste bezoekers treffen deze dieren slapend aan, want aardvarkens zijn vooral ‘s nachts actief. Voor hun voedsel, dat de dierverzorgers twee keer per dag aanbieden, staan ze echter wel graag op! Uiteraard kan Burgers’ Zoo niet elke dag tienduizenden termieten ter beschikking stellen. In dierentuinen krijgen aardvarkens daarom altijd vervangend voer, dat qua voedingsstoffen met hun natuurlijk voedsel overeenkomt. In Burgers’ Zoo krijgen ze een papje van gehakt, meelwormen, geweekte hondenbrok en wat fruit.

Hoewel aardvarkens in de natuur voornamelijk alleen leven, tonen ze zich in Burgers’ Bush heel sociaal. Ze kiezen bijna altijd allemaal dezelfde slaapplek en liggen dan gezellig naast elkaar.

De aardvarkens zijn vriendelijke dieren. De dierverzorgers kunnen zonder gevaar het verblijf van de aardvarkens betreden. Ze laten zich zelfs vrij gemakkelijk aanraken. Dit kan helpen als bijvoorbeeld een pasgeboren jong aan de tepel aangelegd moet worden. In zo’n geval hoeft de moeder dan niet verdoofd te worden. Ook zijn onlangs  voor genetisch onderzoek bloedmonsters genomen van  de aardvarkens door middel van roofwantsen die een klein beetje bloed aftappen bij dieren. Zo’n kleine veterinaire ingreep is stressvrij mogelijk, als de dieren het contact met de dierverzorgers zijn gewend.