De quetzalcichlide behoort binnen de beenvissen tot de familie van de cichliden. Deze familie is met zo’n 1700 soorten een grote groep van de in zoetwater levende vissen. In Burgers’ Zoo kun je op verschillende plekken cichliden tegenkomen. Er leven meerdere soorten cichliden in het zeekoeienbassin in Burgers’ Mangrove, waaronder parelmoercichlide. Maar ook in de Bush zie je cichliden, namelijk zebracichliden. Alleen in de Ocean kom je ze niet tegen, want daar is zeewater!
Quetzal cichliden zijn als volwassen dieren behoorlijk territoriaal. Een koppeltje verdedigt een klein stukje rivierbodem. Tegen soortgenoten zijn ze agressief, maar tegen andere vissen zijn ze tolerant.
Cichliden tonen broedzorg; wat voor vissen best bijzonder is. Een vrouwelijke quetzal cichlide legt tot duizend eitjes op een beschutte plek. Deze worden met name door het vrouwtje goed verzorgd. Met haar staart waaiert ze voorzichtig zuurstofrijk, schoon water naar de eitjes toe. Het grotere, kleurrijkere mannetje bewaakt ondertussen de omgeving. De eitjes komen al na drie dagen uit, maar de eerste vier dagen voeden de larfjes zich uitsluitend met de dooierresten en blijven ze op de paaiplek. Daarna pas zwemmen ze - nog steeds onder toeziend oog van de ouders – door het water.
In de natuur eet de quetzal cichlide voornamelijk vegetarisch. In aquaria daarentegen, waar minder concurrentie door andere soorten aanwezig is en ecologische nichevorming daarom niet zo belangrijk is, toont hij zich een makkelijke en opportunistische eter. Zo lust hij ook kriel en wormen.
Quetzal cichliden komen in de rivieren van Belize veel voor. Ze zijn niet bedreigd. Aquariumliefhebbers houden ook wel eens deze vissensoort, mede omdat hij zo'n prachtige kleuren heeft. Maar omdat hij vrij groot is, heb je dan wel een enorm aquarium met minimaal 1000 liter nodig.
Het grote zeekoeienbassin met zijn een miljoen liter water is een mooi leefgebied voor de quetzal cichliden. Omdat er zoveel ruimte is, kunnen veel van hen hier vreedzaam bij elkaar leven en als volwassen stelletjes toch de plekjes met meer privacy opzoeken. Al kort na de opening van Burgers’ Mangrove in 2017 begonnen deze vissen hier succesvol met de voorplanting. In 2018 zijn al meer dan honderd van deze vissen aan andere aquaria gedoneerd. Om de populatie een beetje stabiel te houden, zijn in het zeekoeienbassin visetende vissen geplaatst. Zij zullen onder de jonge cichliden voor natuurlijke selectie zorgen.
De vissen in de zeekoeienkreek worden in Burgers’ Mangrove drie keer per dag gevoerd. Twee keer per dag krijgen ze grof en fijn gemalen krill (dat zijn kleine garnaaltjes) en daarbij of rode muggenlarven of artemia’s (dat zijn pekelkreeftjes). Aan het einde van de middag staan dan nog een keer visvlokken op het menu.
