De Rodrigues vleerhond behoort tot de groep van de ‘vliegende honden’, zoals de pakweg 200 grotere soorten vleermuizen worden genoemd. Met meer dan 1000 soorten zijn de vleermuizen een bijzonder soortenrijke groep zoogdieren. In Burgers’ Zoo hebben we naast de Rodrigues vleerhond ook nog de Lyle vleerhonden in de Bush, en de brilbladneusvleermuizen in de tunnel tussen Bush en Desert.
Overdag hangen deze vleerhonden aan de takken van bomen in het regenwoud. De vrouwtjes zoeken daarbij elkaars nabijheid op, maar de mannetjes brengen hun tijd liever alleen door. In het schemer gaan deze dieren op zoek naar voedsel.
Pasgeboren Rodrigues vleerhonden zijn onwaarschijnlijk groot; ze wegen al een kwart van de moeder! Toch gaan bevallingen snel; na 40 minuten is het jong geboren. Om te bevallen hangen vleerhonden trouwens voor hun doen ‘ondersteboven’, dus ze hangen aan hun vleugels met de kop naar boven en het achterlijf naar beneden van een tak!
Vleerhonden likken nectar, waarbij ze soms planten bestuiven. En ze lusten vruchten. Daarbij slikken ze alleen het zachte vruchtvlees of zelfs het sap van een vrucht in. Het zaad laten ze ter plekke vallen. Als zaadverspreiders voor vruchtdragende bomen zijn ze dus eigenlijk niet bijzonder geschikt, omdat het zaad direct bij de moederplant op de grond valt.
De Rodrigues vleerhond is een bijzonder zeldzame diersoort. Hun verspreidingsgebied is piepklein, namelijk een valleitje op één bepaald eilandje bij Mauritius en Madagaskar. Door houtkap is het leefgebied van deze dieren aangetast. Orkanen hebben op het al verstoorde bos een meer verwoestende werking dan eeuwen geleden. Het gevolg is dat eind jaren ’70 van de vorige eeuw nog maar 70 dieren van deze vleerhondsoort over waren. Toen werd ook een fokprograma in dierentuinen opgezet, als reservepopulatie. Inmiddels zijn er door betere bescherming weer een paar duizend Rodrigues vleerhonden in de natuur, maar de populatie blijft bijzonder kwetsbaar.
De vleerhonden in de Bush krijgen door de dierverzorgers voedsel aangeboden. Maar ze gaan ook zelf op zoek naar eten in de Bush! Ze lusten ze bijvoorbeeld de bananen en de papaja’s die daar groeien.
In Burgers’ Zoo houden we alleen maar mannetjes van de Rodrigues vleerhonden, op verzoek van de coördinator van het Europese fokprogramma voor deze soort. Omdat deze dieren in harems leven, ontstaat bij een fokprogramma gauw een overschot aan mannetjes. De overtollige mannetjes zorgen voor verstoring en onrust in een fokgroep, maar ze kunnen prima als vrijgezellengroep bij elkaar leven. Zolang er maar geen vrouwtjes zijn om over te ruziën, blijft bij de mannelijke vleerhonden de vrede bewaard!
