Vogels zonder geluk, of toch niet?

Heel vaak kunnen we leuke dingen vertellen over de vogels op de vogelafdeling, maar er zijn ook wel eens minder leuke zaken, zoals pechvogels. Een lepelaar met een gebroken vleugel, een scholekster die van een plat dak af is gevallen en een jufferkraanvogel met scheve poot.

Een overvol nest

De lepelaars zijn al weer aardig bezig geweest en we hebben dan ook 6 jonge lepelaars erbij gekregen dit broedseizoen. Eén van de ouderstellen had hun nest wat groter ingeschat dan het in werkelijkheid was en toen alle drie de eieren uitkwamen was er een lichtelijk ruimtegebrek. Op het moment dat één van de ouders wat hard op het nest landde, kukelde een van de jongen eruit en kwam hardhandig met de grond in aanraking. Een gebroken vleugel was het gevolg. Het repareren van zo’n vleugel is geen gemakkelijke taak en onze dierenarts is dan ook een half uur bezig geweest om de kleine lepelaar te opereren. Eerst moest de breuk worden bekeken, de twee breukvlakken moesten zo veel mogelijk op elkaar aan kunnen sluiten om succes te kunnen bereiken. Vervolgens moest een pin in het bot worden aangebracht waardoor het bot weer recht kon komen te staan. Gedurende twee weken kreeg de jonge lepelaar toen een bandage waardoor de vleugel als het ware gefixeerd wordt en het bot kan helen. Het effect was natuurlijk wel dat de spieren in de vleugel dan verslappen, dus toen de bandage eraf ging moest er wel een periode van fysiotherapie volgen. Hierbij werd de vleugel wat gemasseerd, waardoor de spieren en pezen soepel en sterker werden. Het natuurlijke bedelgedrag, waarbij ze de vleugels op en neer bewegen om de ouders te laten weten dat ze honger hebben, droeg ook bij aan de revalidatie. Elke keer als het jong een verzorger zag, bewoog ze haar vleugels waardoor de kracht vanzelf weer meer terug kwam. Drie weken nadat de pin erin ging zou hij er weer uitgehaald worden. Maar door het feit dat het jong als kool was gegroeid, was de pin ingekapseld, waardoor de noodzaak van het verwijderen van de pin er niet meer was. Inmiddels kon de lepelaar weer worden teruggezet bij zijn soortgenoten en hij vliegt nu ook weer door de grote volière!

Platte daken

De meeste mensen zullen scholeksters wel kennen van de Waddenregio, maar ook in Gelderland zijn ze te zien. Soms broeden ze zelfs op platte daken in drukke gebieden. Zo ook een stel hier in de buurt, die zijn jongen probeerde groot te brengen en te beschermen tegen alle gevaren van buitenaf. Eén van de jongen was blijkbaar wat eigenwijs en besloot dat het wel de wijde wereld in kon zonder hulp van de ouders. Niets vermoedend stapte het rond op het platte dak, maar vergat aan het einde te stoppen. Als kleine scholekster met alleen nog maar donsveren is dat geen goede optie en het werd dan ook verfomfaaid op de stoep gevonden. Hij/zij werd Sjaak gedoopt en bij ons afgeleverd in de dierentuin. Met wat extra zorg, voeding, warmte en een spiegel om te wennen aan “een soortgenoot” hebben we het dier opgekweekt. Het bleek overigens een vrouwtje te zijn, maar een gegeven naam zullen we niet in de bek kijken…….

Moeizaam uit het ei

De afgelopen jaren hebben we niet veel geluk gehad met de kweek van de jufferkraanvogels en we waren dan ook erg blij dat onze vrouw weer een ei had gelegd. Op een gegeven moment was het ook aangepikt, maar het duurde erg lang voordat het jong daadwerkelijk uit het ei kroop. Hoe langer het duurde, hoe meer zorgen we ons maakten, maar na bijna twee dagen lag er toch een kuiken. Van het begin af aan was het duidelijk dat het dier behoorlijk moe was, maar we hadden niet anders verwacht na deze uitputtingsslag. Al snel bleek echter dat één van zijn pootjes naar buiten gedraaid zat waardoor hij niet goed kon lopen. We waren dus genoodzaakt het jong weg te halen bij de ouders, die er juist zo gek mee waren. Achter de schermen hebben we met pleisters en verband de pootjes in de juiste stand aan elkaar geplakt en met vier dagen rust hadden we goede hoop dat het weer goed zou komen. Dat bleek ook het geval. Het pootje stond weer recht en het lopen ging als een kievit, voor zover je daarvan kan spreken bij een kraanvogel. We wilden het dier toch wel erg graag weer terug zetten bij de ouders, maar in eerste instantie waren die niet enthousiast. Na een paar uur genegeerd te zijn werd het jong toch weer geaccepteerd door de ouders en namen zij de verzorging weer over. Inmiddels heeft de dierenarts de poten nogmaals bekeken en er is geen verschil meer te zien tussen de goede en de slechte poot. Eind goed, al goed!

Altijd een “happy end”?

Natuurlijk loopt het niet altijd goed af. Er vallen ook wel eens vogels uit het nest op een minder goede plaats waardoor ze hun nek breken of teveel letsel oplopen om te kunnen overleven. Of is het jong teveel uitgeput als hij zich uiteindelijk uit het ei heeft gewerkt, waardoor hij het niet haalt. Soms zijn de ouders minder zorgzaam dan we zouden willen, komt er een onverwachte heftige regenbui terwijl een dier net uit het ei is, zijn er verblijfsgenoten minder vriendelijk dan gewenst, etc. Al met al loeren er gevaren aan alle kanten. We proberen dan ook altijd de dieren allemaal goed groot te brengen. Soms moeten we een handje helpen en lukt het om een dier er doorheen te slepen.

Geschreven door: Wineke Schoo