Wisseling van de wacht

Op de vogelafdeling hebben de afgelopen vier jaar een broer en zus kea (Nestor notabilis) bij elkaar gezeten. Op aanbeveling van het Europese stamboek (ESB) is er in oktober een nieuwe man uit Warschau, Polen, gekomen. Hij mag samen met het vrouwtje een koppel vormen dat mogelijk voor nageslacht gaat zorgen. De introductie verliep erg goed en soepel.

De groene ‘Kiwi’

De kea is een 48 centimeter grote papegaaiensoort, die groenbrons van kleur is. De rand van de vleugel is blauw en de onderzijde is fel oranjerood. De soort heeft een opvallende lange bovensnavel, die bij de vrouwen korter en minder gebogen is dan bij de mannen. Hij komt voor in het Murihiku District, op het South Island van Nieuw-Zeeland. Hier leven ze in familiegroepen op de graslanden en in (berken)bossen op berghellingen. Het zijn omnivoren die een groot deel van de dag bezig zijn met het zoeken naar bladeren, vruchten, noten, zaden, knoppen en insecten. Ze zijn ook veel op de grond te vinden; hier graven ze zelfs af en toe eetbare wortelen op.

Een eigen harem

In Nieuw-Zeeland plant deze soort zich van juli tot januari voort (dan is het lente in Nieuw-Zeeland). De vogels maken nesten onder rotsen, boomwortels of in holle boomstammen. Bij ons in de dierentuin vindt dit plaats in ons voorjaar. Ze leggen 2-4 eieren, die in 3-4 weken uitgebroed worden. Na 13 weken vliegen de jongen uit en met 18 weken zijn de jongen zelfstandig. De jonge mannetjes vertrekken hierna uit het leefgebied van de ouders, de vrouwtjes blijven. De vrouwen zijn met 3 jaar geslachtrijp en de mannen na 4-5 jaar. Het is een polygyne soort, wat betekent dat één man een harem heeft van meerdere vrouwen. De vrouw zoekt de man op en biedt zich aan. De reactie van de man bestaat uit het aanbieden van  voedsel uit zijn krop, gevolgd door de copulatie. 

Clowns en uitbrekers

De kea’s trekken veel toeristen en worden ook wel de ‘clowns van Nieuw-Zeeland’ genoemd. Ze zijn daarmee een belangrijke soort voor de Nieuw-Zeelandse toeristenindustrie. Verder staan de kea’s erom bekend kleptomaan te zijn. Ze stelen alles wat los en vast zit, bijvoorbeeld de rubbers van ruitenwissers van de auto's of zonnebrillen. Ze kunnen met hun sterke en scherpe snavel objecten goed manipuleren en openbreken. In combinatie met de nieuwsgierige aard van deze soort, is dat een extra uitdaging om ze in een verblijf te houden. Ze zijn in staat schroeven los te draaien en gaas uit elkaar te halen: hier moet men zeker rekening mee houden!