Slaap, girafje, slaap?

Van één onderzoeksproject (het ’s nachts observeren van de giraffen met behulp van infraroodcamera’s) komen net de eerste analyses binnen en deze willen we graag met u delen.

In Burgers‘ Zoo zijn bijna continu studenten en andere onderzoekers bezig met het ontrafelen van het gedrag van onze dieren. Een aantal recente onderzoeksprojecten hebben we afgelopen oktober in het kader van de ‘Week van de Biologie’ en het ‘Wetenschapsweekend’ in een tijdelijke tentoonstelling voorgesteld aan de dierentuinbezoekers. Van één onderzoeksproject (het ’s nachts observeren van de giraffen met behulp van infraroodcamera’s) komen net de eerste analyses binnen en deze willen we graag met u delen. Verser dan vers van de pers, want ze zijn nog niet eerder gepubliceerd!

Meerdere doelstellingen in één onderzoek tackelen

Een onderzoeksgroep van de Goethe Universität Frankfurt is onder leiding van biologe Anna Lena Burger bezig met een grootschalig onderzoek naar het slaapgedrag van giraffen. Dit onderzoek vindt zowel plaats in het wild, in Namibië, als ook in een tiental dierentuinen. We waren zeer enthousiast om met onze giraffen aan dit gedragsonderzoek mee te doen. Want door middel van deze studie wordt niet alleen meer kennis over slaapgedrag van giraffen in het algemeen opgedaan, maar krijgen we ook een concreter beeld wat onze giraffengroep ’s nachts allemaal uitspookt!  

Een bericht gedeeld door Koninklijke Burgers' Zoo (@burgerszoo) op 6 Jan 2018 om 2:46 (PST)

Cameratoezicht

Om de giraffen te filmen, zijn er op aanzienlijke hoogte – namelijk buiten bereik van de giraffen – infraroodstralers en infraroodcamera’s geïnstalleerd. Van half december 2016 tot in de zomer van 2017 stonden de giraffen elke nacht van 17 uur tot 7 uur ’s ochtends onder observatie. Het analyseren en uitwerken van al deze filmopnames is een gigantische klus, maar intussen zijn de gegevens van deze onderzoeksperiode al binnen.

Nog korter dan verwacht

Het is bekend dat giraffen slechts ‘hazenslaapjes’ doen. Om te slapen, zakken ze door de poten, draaien hun nek en leggen hun hoofd op rug of heup. Volgens literatuur duurt zo’n slaapfase van een giraffe telkens tussen de zes en acht minuten en vinden er per nacht zo’n drie slaapfases plaats. Onze giraffen blijken hiervan af te wijken: ze slapen nog korter, maar wel vaker! Ze houden gemiddeld tien keer per nacht een slaapje van welgeteld één minuut. Deze uiltjes knappen ze allemaal in drie fases, namelijk  tussen 20 tot 22 uur, tussen 23 en 1 uur en tenslotte tussen 3 en 4 uur in de morgen. In de tussentijd slaapt vrijwel geen enkele giraf en houden de dieren zich vooral bezig met eten en herkauwen. Wel rusten giraffen ook langer dan die superkorte powernaps,  in zittende positie, met het hoofd omhoog. Daarvoor hebben ze duidelijk hun voorkeursplekken in de stal en liggen ze in groepjes bij elkaar. Een voorkeur voor een bepaald slaapmaatje kon niet worden vastgesteld.

Als in het volledige rapport van Anna Lena nog interessante dingen naar voren komen, leest u hierover zeker in een volgende ZieZoo! Hoelang hebben giraffen bijvoorbeeld nodig om zich aan de zomertijd aan te passen qua slaap? En verandert het slaapgedrag misschien naargelang de daglichtlengte? Misschien weten we het binnenkort!