Is de guirakoekoek wel een echte koekoek??

Bij het woord koekoek denken wij in Nederland toch al gauw aan onze inheemse koekoek die het ei in het nest van een ander legt waardoor ze zelf het werk niet hoeft te doen. Een ultieme vorm van delegeren!

Bij het woord koekoek denken wij in Nederland toch al gauw aan onze inheemse koekoek die het ei in het nest van een ander legt waardoor ze zelf het werk niet hoeft te doen. Een ultieme vorm van delegeren! Maar de guirakoekoek doet niet erg denken aan onze inheemse koekoek. Ze hebben gemeen dat ze tot de orde van de koekoeksvogels behoren, maar dat geldt ook voor de renkoekoek, de toerako’s en nog vele anderen. Een bont gezelschap dus. Guirakoekoeken zult u niet veel in Europese dierentuinen aantreffen en we zijn dan ook blij dat we deze leuke soort nu in de collectie hebben.

Kenmerken

Deze nieuwe soort is op de vogelafdeling van Burgers’ Zoo te vinden in het vogelhuis net na de oude ingang. De guirakoekoeken is ongeveer zo groot als een vlaamse gaai, maar dan slanker en met een langere staart. Het lijkt net alsof hij in de ochtend zijn veren op zijn kop niet kamt, want bovenop lijkt het allemaal wat “wild”. Het verschil tussen de mannen en de vrouwen is vanaf de buitenkant niet te zien, daarvoor gebruiken we de ringnummers.

Het is een soort die als het ware in een commune leeft, waarbij de vrouwtjes in de groep hun eieren in hetzelfde nest leggen. Het broeden wordt keurig verdeeld en ook de zorg voor de jongen wordt gedeeld. Zeer sociaal dus, want ze worden zelfs wel eens gezien terwijl ze elkaars veren aan het poetsen zijn. Guirakoekoeken zijn te vinden in Zuid-Amerika waar ze onder andere leven op de pampa’s, savanne en in de duinen. Ze slapen in bomen waarbij ze vaak dicht bij elkaar kruipen om zo warm te blijven. Dat gedrag is bij ons ook vaak goed te observeren. Als het wat kouder wordt, ziet men ze op elkaar gepropt op een tak zitten. Het zijn eigenlijk echte zonaanbidders, die met uitgezette veren, urenlang kunnen zonnen om maar zoveel mogelijk warmte op te doen.

Groepen kunnen groot worden, tot wel zo'n twintig dieren, maar het gemiddelde ligt rond de acht vogels. Hun voedsel bestaat veelal uit insecten, maar een eitje of een jong vogeltje wil er ook wel ingaan.

Hoe gaat het in Burgers’?

Oorspronkelijk zijn we begonnen met twee vrouwtjes en twee mannetjes die gekomen zijn uit de dierentuin van Basel. Al vrij snel hebben ze eieren gelegd in een nest dat was gemaakt door de verzorgers. Na een eerste mislukt nest, hoorden we in juli wat piepende geluiden en na verloop van tijd zagen we ook de jongen uit het nest komen. In het begin hadden ze nog moeite met balanceren op de takken en rechtuit vliegen, maar nu zijn ze al net zo wendbaar als hun ouders. Het is niet duidelijk wie nu precies de ouders zijn, omdat alle volwassen vogels waarschijnlijk meedoen aan het voortplantingsproces. De verwachting is dat deze twee jongen ook mee zullen helpen bij het grootbrengen van het volgende nest. Het feit dat niet veel dierentuinen deze soort houden, brengt ons gelijk bij een probleem. Als de groep te groot wordt voor het huidige verblijf, zal er gezocht moeten worden naar dierentuinen die willen starten met deze soort. Omdat guirakoekoeken bekend staan om hun voorspoedige voortplanting, met soms grote hoeveelheden jongen in één nest, zijn we alvast begonnen met de zoekactie!

Foto: Chad Sprakes