Binnenkort gaat één van onze vrouwelijke witte neushoorns, Kara, naar de dierentuin van Longleat in het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast staat er ook een transport op de planning van het acht jaar oude vrouwtje Iris naar de dierentuin van Tabernas in Spanje. Wat is hier het nut van en hoe gaat het nu eigenlijk met deze enorme dieren in dierentuinen en in het wild?
Er bestaan op dit moment vijf verschillende soorten neushoorns. Zo zijn er de Javaanse, Indische en Sumatraanse neushoorns uit Azië en de witte en de zwarte neushoorns uit Afrika. De meest voorkomende neushoorn in dierentuinen is de witte neushoorn. Hiervan bestaan twee ondersoorten, de noordelijke en de zuidelijke witte neushoorn. Deze laatste is ook in Burgers’ Zoo te zien. Hoewel het met de zuidelijke witte neushoorn steeds beter lijkt te gaan, wordt er van de noordelijke witte neushoorn gezegd dat er nog maar een handjevol in het wild leeft. Vooral stroperij is hier de oorzaak van.
Toen de Engelse kolonisten in het zuiden van Afrika aankwamen, zagen ze twee soorten neushoorns: één met brede en één met puntige lippen. De eerste werden door de lokale bevolking ‘weitliprenoster’ genoemd, wat door de Engelsen onterecht is vertaald als ‘white rhinoceros’. Logischerwijze werd de andere neushoorn ‘black rhinoceros’ genoemd en was het misverstand geboren.
Doordat deze dieren een lange draagtijd hebben en slechts eens in de drie jaar een jong kunnen krijgen, worden er maar weinig jongen geboren. Ook hebben veel dieren last van vruchtbaarheidsproblemen. Om meer inzicht te krijgen in de vruchtbaarheid van onze dieren, wordt er twee keer per week van alle vrouwelijke neushoorns mest verzameld. Deze mest wordt naar de universiteit van Wenen gestuurd, waar aan de hand van hormonen wordt gekeken hoe het zit met de cyclus van deze individuele dieren. Deze kan regelmatig of onregelmatig zijn en in sommige gevallen vertonen de dieren helemaal geen cyclus. Bij onze vrouw Iris is gebleken dat het laatste bij haar het geval is.
Dat Kara op een leeftijd van 3,5 jaar uit Arnhem weggaat, is niet toevallig. Volgens het Europese fokprogramma is dit de ideale leeftijd voor een neushoornvrouw om haar geboortegroep te verlaten. Gebeurt dit later, dan bestaat de kans dat er zich geen normale cyclus ontwikkeld en de vrouw een ‘flatliner’ wordt. Sociale onderdrukking door de moeder kan hier de oorzaak van zijn.
Omdat het zo slecht gaat met de voortplanting van witte neushoorns in dierentuinen, wordt er alles aan gedaan om deze te verbeteren. Ook Burgers’ Zoo werkt hier aan mee. Naast de mestmonsters die wekelijks worden verzameld, werken we ook mee met de transporten die door de coördinator van het fokprogramma van de witte neushoorns worden voorgesteld. Door de 3,5 jaar oude vrouw Kara aan Longleat te doneren, proberen we te voorkomen dat ze sociaal onderdrukt gaat worden door haar moeder. Iris is al een bewezen flatliner en door haar naar Spanje te transporteren, hopen we dat deze nieuwe omgeving en de nieuwe soortgenoten ervoor zorgen dat haar cyclus een oppepper krijgt.
Vorig jaar is één van onze vrouwen onderzocht door Duitse onderzoekers van het Institut für Zoo- und Wildtierforschung (IZW) in Berlijn. Uit echoscopie bleek dat deze vrouw een cyste in de baarmoeder had. Door kunstmatige inseminatie is geprobeerd de problemen te verhelpen. Op dit moment heeft zij een regelmatige cyclus, maar tot op heden is ze helaas nog niet drachtig.
Gelukkig is er ook nog ander nieuws te melden over onze neushoorns. Ondanks de vruchtbaarheidsproblemen van deze soort, is er dit jaar weer een jong geboren. Mestonderzoek had al uitgewezen dat Kwanzaa, die in 2003 naar Arnhem is gekomen, weer drachtig was en in maart heeft ze haar tweede jong gekregen. Een stiertje, dat de naam Dozer heeft gekregen. En hier zijn we allemaal erg trots op! Naast het feit dat er maar weinig jongen geboren worden in dierentuinen, zijn jonge neushoorns ook nog eens ontzettend grappig. Niets is zo leuk als een kleine tank op veel te grote voeten door het verblijf te zien rennen!
Donderdag 17 oktober is een 32-jarige breedlipneushoorn van Burgers’ Zoo naar dierenpark Le Monde Sa…
17 oktober 2024
Op dinsdagochtend 26 september vertrok een bijna 2,5-jarige breedlipneushoorn vanuit Burgers’ Zoo na…
26 september 2023
Breedlipneushoorns spreken bij veel bezoekers tot de verbeelding: de kolossale, wat prehistorisch og…
10 november 2022