Bedreigde vogelsoort nu in de Bush

Sinds kort leeft een bijzonder zeldzame vogelsoort in de Bush, de Ménégaux lijstergaai. Door (bedreigde) vogelpopulaties in dierentuinen te managen, kunnen we ervoor zorgen dat we geen dieren uit het wild hoeven te halen. 

Sinds kort leeft een bijzonder zeldzame vogelsoort in de Bush, de Ménégaux lijstergaai. Door (bedreigde) vogelpopulaties in dierentuinen te managen, kunnen we ervoor zorgen dat we geen dieren uit het wild hoeven te halen. Van de zeldzame vogelsoorten kunnen we vertellen waarom ze bedreigd zijn en soms kunnen we zelfs dieren terug brengen naar hun oorspronkelijke leefgebied. 

Managementprogramma

Voor de Ménégaux lijstergaai (Garrulax courtousi) is een aantal jaar geleden een succesvol fokprogamma opgezet. Omdat het hier gaat om een sterk bedreigde diersoort, met een kleine populatie in Europese dierentuinen, zijn er ook contacten gezocht met dierentuinen buiten Europa. Dit heeft ervoor gezorgd dat er een internationaal stamboek is opgericht waar Europese, Amerikaanse maar ook Aziatische dierentuinen aan deelnemen. 

Bloemetje

Deze vogel komt in het wild alleen nog voor in een klein stuk van de Chinese provincie Jiangxi. Naar schatting gaat het hier om een populatie van 200 tot 250 dieren. In dierentuinen over de hele wereld leven er ook zo’n 250 dieren. De grootste oorzaak van de achteruitgang van deze soort in het wild is de handel in vogels. In Azië is het nog steeds een gebruik om elkaar een vogel cadeau te doen, zoals wij elkaar een bloemetje geven. Daarnaast is de leefomgeving van deze soort verstoord door verstedelijking en landbouw.

Ménégaux lijstergaai

Het zijn mooie, olijfbruine vogels met een zwart masker en een kroon van blauwe veren op hun kop. Het is een sociale soort die leeft in (familie)groepjes. De jonge vogels helpen de ouders met het grootbrengen van de volgende generatie jongen. Ze maken open, cupvormige nesten van twijgen en gras  die ze vullen met droog gras. In dierentuinen verlaten de kuikens het nest als ze zo’n 16 dagen oud zijn. De ouders kunnen dan nog voor een tweede legsel gaan. Het zijn echte druktemakers en ze eten een gevarieerd dieet van vruchten en insecten.

Alleen maar vrouwen

Door de soort te managen, is het de bedoeling dat er gekweekt wordt met dieren, maar dat er ook een zo groot mogelijke genetische variatie in de populatie blijft. Inmiddels gaat het prima met de populatie in dierentuinen en wordt er volop gekweekt. Hierdoor kan het voorkomen dat sommige dieren genetisch gezien oververtegenwoordigd zijn. Aangezien de betreffende dieren wellicht in de toekomst genetisch belangrijk kunnen zijn voor het fokprogramma worden ze uitgeplaatst naar dierentuinen waar er (tijdelijk) niet mee gekweekt wordt. Vandaar dat er sinds eind februari vijf vrouwelijke Ménégaux lijstergaaien zijn gehuisvest in Burgers’ Zoo.

Natuurbescherming

Naast het internationale stamboekprogramma zijn er ook een aantal beschermingsprojecten in gang gezet voor deze zeldzame vogel. Enkele kleine gebieden zijn nu beschermd en worden gesteund door de lokale overheid en verschillende organisaties zoals Chester Zoo en WWF-China. Ook zijn er educatieve programma’s opgezet voor lokale scholen waarin wordt verteld hoe men de plaatselijke natuur kan beschermen.