Vleesetende planten

vrijdag, 28 mei 2021
Vleesetende planten

In de themareeks ‘groen vakmanschap’ van de Nederlandse botanische tuinen zetten we dit jaar regelmatig een bekende kamerplant in het zonnetje, die u ook in de Bush tegenkomt. Vandaag is de misschien wel meest uitzonderlijke en tot de verbeelding sprekende plantengroep aan de beurt: de vleesetende planten. Er zijn veel verschillende soorten te vinden over de hele wereld, met kleeftentakels of vallen bestaande uit dichtklappende bladhelften. Maar in de Bush treft u bekerplanten.

De bekerplant

De naam ‘bekerplant’ wordt gegeven aan geslachten van verschillende plantenfamilies. In de Bush vindt men planten van het geslacht Nepenthes. De meeste vertegenwoordigers van dit geslacht komen voor in Zuidoost -Azië, maar ze zijn ook te vinden in Madagaskar en op de Seychellen. In totaal heeft het geslacht ruim 160 soorten. Er komen lage struikachtige soorten voor, maar de meeste soorten zijn klimplanten. Aan het uiteinde van het blad vormt zich in het verlengde van de middennerf een dunne stengel, de rank. Deze rank groeit door tot hij de kans krijgt om ergens omheen te krullen. Op deze manier kan de plant steun vinden. Aan het uiteinde van de rank ontstaat uiteindelijk een beker. Deze kan enorm groot worden en heeft vaak prachtige opvallende kleuren. Helemaal bovenaan de beker bevindt zich een klepje, dat voorkomt dat de beker vol loopt met regenwater.

Een verleidelijke, maar dodelijke beker

De kleuren en patronen van de beker spelen een rol als visuele lokmethode. Daarnaast worden de prooien ook gelokt door geuren uit de vloeistof die onder in de beker zit. De randen aan de bovenkant van de beker, ook wel lippen of peristroom genoemd, zijn opgekruld en ruw. Zodra er insecten overheen lopen, wordt de val geactiveerd. De lippen krijgen opeens een gladde textuur en zo glijden de insecten in de beker. De wanden van de beker zijn voorzien van een wasachtige laag, wat het onmogelijk maakt om terug te klimmen. De insecten vallen in het laagje vloeistof onderin de beker, waar ze verdrinken en door de verteringsenzymen die in de vloeistof zitten, worden opgelost.

Waarom planten dieren eten

Planten hebben net als mensen en dieren naast zonlicht en water voeding nodig om te kunnen overleven. In voedingsrijke bodems kunnen planten die voedingstoffen via de wortels opnemen, vaak met behulp van symbiose met schimmels De meeste Nepenthes bekerplanten groeien van nature in tropische gebieden aan de top van een berghelling. Door de steilheid spoelen organische stoffen makkelijk weg en blijft er een voedselarme, schrale bodem over. Door technieken te ontwikkelen om prooien te lokken, te vangen en te verteren, waren de bekerplanten in staat om toch voldoende nutriënten te krijgen en zich zo op deze moeilijk leefbare standplaatsen  te handhaven.

Ook leuk

De populaire lepelplant

De populaire lepelplant

In het kader van de themareeks ‘Groen vakmanschap’ van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuin…

13 oktober 2021

Rhipsalis, een tropische cactus

Rhipsalis, een tropische cactus

In het kader van de themareeks ‘Groen vakmanschap’ van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuin…

1 oktober 2021

Een nieuwkomer in de Bush

Een nieuwkomer in de Bush

Tijdens de stilte en rust van de ‘corona-sluiting’ is er een nieuwe vogelsoort in de collectie opgen…

4 juni 2021