Natuurbehoud is één van de hoofddoelstellingen van ons park. Waarom vinden we natuurbehoud zo belangrijk? De natuur staat wereldwijd onder druk en we zijn van mening dat wij als dierenpark een actieve rol moeten spelen bij de inspanningen om het tij te keren. Ondanks dat de negatieve berichten het nieuws over de natuur domineren, zijn er gelukkig ook veel hoopgevende initiatieven, vaak van dappere idealisten die stug tegen de stroom in roeien en bijzondere resultaten weten te boeken. In deze reeks artikelen geven we deze inspirerende voorbeelden graag de aandacht die ze verdienen. In deze editie: herintroductieprojecten.
Voor een aantal diersoorten bestaan herintroductieprojecten in het wild. Dieren die in dierenparken ter wereld zijn gekomen, worden dan (meestal op jonge leeftijd) weer uitgezet in de natuur onder begeleiding van een team biologen ter plaatse in het veld. De dieren die voor herintroducties in aanmerking komen, hoeven echter niet per definitie jong te zijn: bij dwergapen worden bijvoorbeeld complete families uitgezet, dus juist gelaagd in leeftijd. Het gaat om gebieden die tot het oorspronkelijke leefgebied van de diersoort behoren, maar waar het dier lokaal is uitgestorven of waarvan de aantallen drastisch zijn afgenomen. Een herintroductieproject klinkt vaak een stuk eenvoudiger dan het in werkelijkheid is. Er moet bijvoorbeeld een grondige analyse van het aanwezige leefgebied worden verricht, de noodzaak voor de herintroductie moet goed beargumenteerd zijn, vanuit de plaatselijke overheid moet toestemming gegeven worden en op veterinair gebied dienen risico’s te worden vermelden. Geen sinecure dus. In die gevallen waarin herintroducties mogelijk en verantwoord zijn, werken wij als dierenpark natuurlijk erg graag mee!
In 1995 is Burgers’ Zoo via het Europese populatiemanagementprogramma voor de Europese zeearend in contact gekomen met de initiatiefnemers van het Ramat Hanadiv Raptor Reintroduction Project. Deze organisatie maakt zich sterk voor de bescherming en herintroductie van roofvogels – en met name Europese zeearenden – in Israël. Het herintroductieproject is in nauwe samenwerking met de universiteit en andere wetenschappelijke instituten van Tel Aviv opgezet en wordt intensief begeleid door verschillende Israëlische biologen. De Europese zeearend kent van oorsprong een groot verspreidingsgebied dat heel Europa en delen van Azië omvat tot aan India en China toe. In Israël kwam de Europese zeearend begin jaren negentig helaas echter niet meer in het wild voor. In totaal hebben we zeven Europese zeearenden die in Arnhem uit het ei zijn gekropen in Israel in het wild uitgezet via dit project. Burgers’ Zoo heeft zodoende een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de terugkeer van de Europese zeearend in Israël. Lees meer over dit bijzondere project.
Monniksgieren komen voor in een gebied dat zich uitstrekt van Zuid-Europa tot Azië. Incidenteel worden er ook wel eens monniksgieren in ons land gespot. Franse biologen hebben in 2005 een herintroductieproject opgestart in de Verdon, omdat de leefomstandigheden voor gieren daar sterk verbeterd waren. Hierbij worden verschillende soorten gieren uitgezet in het natuurgebied ‘les Gorges du Verdon’. In 2005 is er in Burgers’ Zoo een monniksgier uit het ei gekomen die de naam ‘Arnhem’ heeft gekregen en in het kader van dit project is uitgezet in het wild. Enkele jaren daarna kregen we helaas geen jonge monniksgieren, maar het jong dat op 29 mei 2011 uit het ei kwam, is ‘Burgers’ Zoo’ gedoopt en samen met een bijna even oude monniksgier uit het dierenpark Puy du Fou (Frankrijk) uitgezet in het wild. In 2013 hebben we aan een vergelijkbaar herintroductieproject voor vale gieren meegewerkt. Twee jongen, uit het ei gekomen in ons dierenpark in 2012 en 2013, zijn in het wild uitgezet in Bulgarije. De dierentuin van Jerez, gelegen in het zuiden van Spanje, is de Europese stamboekhouder van de vale gier. Zij hebben ons in contact gebracht met de Bulgaarse biologen van Green Balkans. Burgers’ Zoo heeft dit project bovendien financieel gesponsord door alle transportkosten voor zijn rekening te nemen. Transportpartner Malenstein Air op Schiphol en Bulgarian Air hebben dit project eveneens gesponsord. Lees meer over dit bijzondere project.
Het herintroductieproject van przewalskipaarden in Mongolië is een bijzonder succesverhaal, waaraan wij als dierenpark een steentje hebben kunnen bijdragen. Dierenarts Henk Luten heeft een actieve rol gespeeld in dit project en is ook zelf twee keer in Mongolië geweest, toen hij met de paarden meereisde die aan het initiatief waren gedoneerd. Het echtpaar Jan en Inge Bouwman vormde met hun vriendin Annette Groeneveld de drijvende kracht achter het succesvolle project. De przewalskipaarden kwamen vanuit allerlei dierenparken in Europa en werden vervolgens naar zes verschillende semi-reservaten verhuisd. De paarden werden gehuisvest in Natuurpark Lelystad (Flevoland), Noorderheide (Veluwe), De Ooijpolder (bij Nijmegen), De Goudplaat (Noord-Beveland), Meppen (Duitsland, net over de Nederlandse grens) en Klosterwalde (Duitsland, net boven Berlijn) en konden daar gedurende vele jaren voor veel nakomelingen zorgen. Regelmatig werden hengsten uitgewisseld om een zo divers mogelijke genetische basis te krijgen. Ook Burgers’ Zoo heeft przewalskipaarden aan het project gedoneerd en onze eigen dierenarts Henk Luten was de begeleidende dierenarts van alle paarden die in deze Nederlandse natuurparken werden verzameld. Lees meer over dit bijzondere project.
Dierenarts Henk Luten van ons park heeft ook actief meegewerkt aan het herintroductieproject voor de bever en de otter in Nederland. Vanuit Oost-Duitsland kwamen bevers in het kader van dit project naar ons land, die door hem van tevoren aan een gezondheidsonderzoek werden onderworpen en van een zender werden voorzien. Henk Luten is namelijk ook de vaste dierenarts van Wageningen Environmental Research (Alterra). Deze wetenschappelijke organisatie draagt door deskundig en onafhankelijk onderzoek bij aan het realiseren van een kwalitatief hoogwaardige en duurzame groene leefomgeving. In 2002 was het ook tijd voor de otter om terug te keren in ons land. Eveneens uit Oost-Europa kwamen enkele otterparen naar ons land. Beide projecten - zowel de herintroductie van de bever als van de otter – zijn uitgevoerd door Wageningen Universiteit (Alterra) en hebben allebei onder streng toezicht gestaan van de Dierenexperimentencommissie (DEC). De otters zijn door Henk Luten gechipt en voorzien van een zender. Hierna konden ze worden uitgezet in het natuurgebied de Weerribben-Wieden. Lees meer over dit bijzondere project.
Wil je graag naar meer lezen over andere herintroductieprojecten waaraan Burgers’ Zoo een steentje heeft bijgedragen, of nu ook nog aan bijdraagt? Bekijk hier een overzicht van de diverse herintroductieprojecten.
Koninklijke Burgers’ Zoo is door Michelin bekroond met twee Michelinsterren. In de Michelin Reisgids…
26 september 2024
Indrukwekkende draken, eenhoorns, centauren, boomnimfen, sfinxen, zeemeerminnen en talloze andere be…
5 september 2024
Stichting Future For Nature (FFN), gevestigd in Burgers’ Zoo, zet zich in voor het belang van natuur…
3 september 2024