Niet alleen veel dieren in het wild brengen de winter op een andere plaats door dan de afgelopen zomer. Met het einde van het hoogseizoen breekt voor veel dieren in Burgers' Zoo de tijd aan om naar een andere dierentuin te vertrekken.
Symbool voor die grote wintertrek stond Janus, de laatste Aldabra reuzenschildpad van Burgers', die eind oktober naar Zoo Duisburg verhuisde. Hierover kunt u elders in dit blad meer lezen. Janus is echter maar één van de ruim honderd dieren die de afgelopen twee maanden uit Burgers' Zoo naar een andere goede dierentuin vertrokken. Onlangs voerden twee studenten onderzoek uit naar diertransporten bij de leden van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD) en zij ontdekten dat Burgers' Zoo van de Nederlandse dierentuinen het meeste dieren ontvangt van en verstuurt aan collega's in het buitenland. Die transporten vinden natuurlijk niet zomaar plaats en we proberen zoveel mogelijk transporten te combineren, want er komt heel wat bij kijken!
Alle serieuze Europese dierentuinen die natuurbehoud hoog in het vaandel hebben staan, zijn lid van de Europese Vereniging van Dierentuinen (EAZA). Één van de doelstellingen van deze vereniging is het stimuleren van de samenwerking tussen de leden. Daarom brengt EAZA iedere drie maanden een "vraag- en aanbodlijst" van dieren uit. Op die lijst staan van iedere dierentuin, ook van Burgers', de dieren vermeld die 'overtollig' zijn en de dieren die men graag wil hebben. Regelmatig vindt in Burgers' Zoo overleg plaats met de afdelingshoofden om te kijken welke dieren op termijn weg moeten of welke dieren nodig zijn. Is er bijvoorbeeld een dier gestorven, dan moeten we misschien op zoek naar een vervanger. Zijn er dieren geboren, dan moeten we zo snel mogelijk beslissen of we deze dieren willen houden als ze volwassen zijn of dat er een ander tehuis gezocht moet worden. In dat laatste geval komen ze dus op de aanbodlijst. Hetzelfde geldt als we besluiten om met een bepaalde soort te stoppen, omdat we minder soorten willen gaan houden. Dat laatste was bijvoorbeeld het geval bij Janus, de reuzenschildpad.
Diertransport worden voornamelijk in het najaar (september tot en met november) uitgevoerd, maar soms ook in het voorjaar. De meeste dieren worden in het voorjaar geboren en zijn dan in het najaar op de ideale leeftijd om vervoerd te worden. In de zomer is het te warm om dieren te vervoeren, in de winter vaak te koud. Dieren moeten niet te jong vervoerd worden, want ze moeten natuurlijk wel helemaal zelfstandig zijn. Ze moeten echter ook niet te oud vervoerd worden, want dan kost het ze veel meer moeite te wennen aan een nieuwe omgeving en soms treden er dan ook problemen op met de grootte van het dier. Vaak proberen we transporten te combineren, om de dieren elkaars aanwezigheid te bieden tijdens transport, om de kosten te beperken, maar ook om werk te besparen. Het kost namelijk nauwelijks meer moeite om 33 dieren in één transport naar vier dierentuinen te sturen, dan drie dieren naar één dierentuin.
Een goed voorbeeld daarvan is het onlangs uitgevoerde transport door de dierentuin van Poznan (Polen). De bioloog van deze dierentuin had begin november een congres in Rotterdam en bood ons een groep cactusmuizen aan, voor de Desert in ruil voor vier manenduiven uit de Bush (die dit voorjaar geboren waren) en drie dwergooruilen uit de Fazanterie. Deze laatste dieren waren dit voorjaar door de Algemene Inspectiedienst in beslag genomen en bij ons geplaatst met de vraag of wij er een goede bestemming voor konden zoeken. De Nederlandse overheid ging ermee akkoord dat wij de dieren aan Poznan cadeau deden, omdat ze daar een goed verblijf voor deze uilen ingericht hebben. Verder wilden zij twee koppels groenvleugelduiven uit de Bush hebben, voor hun tropische hal. Op zich al een aardig transportje dus.
Wij hadden echter een paar maanden geleden twee kleine zwanen uit Vogelpark Walsrode gekregen, om te kijken of één van deze dames een goed stel met onze man zou vormen. Het stel dat Burgers' had, zorgde namelijk niet voor de zo gewenste nakomelingen. Helaas bleken ook beide dames het niet met onze man te kunnen vinden (één bleek zelfs z'n dochter te zijn!) en wij hebben eigenlijk geen ruimte voor vier zwanen. Daarom besloten we een andere dierentuin te zoeken die een mannetje had. Nu had de dierentuin van Warschau net een mannetje van een vogelasiel gekregen en wilde onze twee vrouwtjes graag hebben. Warschau had echter weinig zin om, met alle respect, voor twee zwanen ruim 1000 kilometer (enkele reis!) te rijden en dus zochten we gezamenlijk naar een oplossing. De dierentuin van Poznan bood aan de dieren mee te nemen naar Poznan. Zoo Warschau hoefde dus alleen maar naar Poznan om de dieren op te halen. En zo werd het transportje iets groter.
De dierentuin van Opole, ook in Polen, die twee jaar geleden door een overstroming getroffen werd, is inmiddels weer grotendeels herbouwd en op zoek naar roofvogels, en naar tropische vogels voor hun zojuist geopende serre. Dat kwam goed uit, want onze kalkoengieren in de Desert hadden ook dit voorjaar (als enige in Europa!) weer voor nakomelingen gezorgd. Daarnaast doen onze toerako's het in de Bush zo goed, dat er inmiddels vier dieren achter de schermen opgevangen moesten worden, omdat hun ouders ze steeds verjoegen. Ook hierin was Zoo Opole geïnteresseerd, net zoals in vier stellen groenvleugelduiven en de vijf jonge kuifparelhoenders uit de Bush. Nu is de reistijd tussen Poznan en Opole slechts anderhalf uur met de auto, dus hebben we Poznan maar even voorzichtig benaderd met de vraag of ze "eventueel bereid zouden zijn om ook nog 19 vogels voor Opole mee te nemen". Nu hebben we gelukkig een heel goede band met Poznan en de bioloog verklaarde zich bereid het transport nog wat verder uit te breiden.
Tenslotte bleek nog een zadeljakhals voor Berlijn nog mee te kunnen! Met andere woorden: in één klap vonden liefst 33 dieren uit Burgers' een goed onderkomen in andere Europese dierentuinen. Eigenlijk hadden we ook nog twee konijnuilen voor Magdeburg (Duitsland) mee willen geven, maar Magdeburg moest een paar dagen eerder toch bij onze collega's in Rhenen zijn.
Voor alle duidelijkheid: dieren van Burgers' verhuizen naar gerenommeerde dierentuinen die lid zijn van de Europese vereniging van Dierentuinen. Het liefst naar dierentuinen die door onze medewerkers zelf bezocht zijn of waar we collega's persoonlijk kennen. De dieren gaan in vrijwel alle gevallen als geschenk weg; de ontvangende tuin hoeft alleen de transportkosten te betalen, of het transport zelf voor zijn rekening te nemen. Slechts in een uitzonderlijk geval wordt een dier niet geschonken maar uitgeleend. Dat doen we omdat het dier belangrijk voor de Europese populatie is en we graag zeggenschap over dat dier willen hebben, bijvoorbeeld welke partner hij of zij krijgt.
Transporten worden echter niet alleen via de "vraag- en aanbodlijst" geregeld, maar ook wel via de persoonlijke contacten tussen de collega's. Zo vond in september het jaarlijkse congres van de leden van EAZA plaats. Ook Burgers' Zoo was hier vertegenwoordigd en toevallig kwamen we in contact met iemand van de dierentuin van Cabarceno in Noord-Spanje. Dit park is onlangs nog door één van de biologen bezocht en deze was diep onder de indruk van de verblijven. Cabarceno was op zoek naar watoessirunderen en elandantilopen. Al gauw waren we het erover eens dat dit de ideale plaats was voor onze dit jaar geboren elandantilopen, en voor drie watoessirunderen van 1998. Cabarceno zou echter ook nog vier antilopen uit Diergaarde Blijdorp ontvangen en daarom werd snel contact gelegd met onze Rotterdamse collega's. Rotterdam wilde graag met ons transport "meeliften", en Burgers' bood aan de organisatie voor haar rekening te nemen. De dierenverzorgers van de dierentuin van Stuttgart hebben heel veel ervaring met het transporteren van wilde dieren én zij hebben een goede vrachtauto en kisten. Daarom besloten we hen te vragen het transport uit te voeren. Dat wilden zij wel, maar toen we Blijdorp belden om hen dat te vertellen, bleek dat de Rotterdamse diergaarde nog twee antilopen uit Stuttgart zou ontvangen, waarvoor men nog een transportmogelijkheid zocht. Dit vormde een prima gelegenheid om dit transport uit te voeren. De dierentuin van Heidelberg (begrijpt u het nog?) had ons echter nog een mara aangeboden. Wij hebben alleen vrouwtjes en waren op zoek naar een mannetje. Heidelberg ligt op de route Stuttgart Arnhem, dus ook dit probleem was snel opgelost. Stuttgart moet echter ook nog terugrijden uit Spanje en wij zouden uit Barcelona nog een grote koedoe krijgen. En om die kisten nu leeg terug te laten gaan*.. Dus in totaal een transport van ongeveer tien dieren, waarbij intensief met dierentuinen in binnen- en buitenland samengewerkt is. Om het lijstje van uitgevoerde transporten nog wat verder uit te breiden: onder andere vier muskaatduiven uit de Bush gingen naar Dublin, een leeuw naar Duisburg, twee zadeljakhalzen, twee torenvalken, twee rendieren en twee koningsgieren naar Olomouc (Tsjechië), een watoessirund naar Dvur Kralove in Tsjechië, en binnenkort gaat er waarschijnlijk ook nog een groep zwarte mangabeys naar Wroclaw (Polen). Dus mocht u één van de hierboven genoemde dierentuinen binnenkort bezoeken: kijkt u maar eens goed naar de dieren en misschien verstaan ze nog wel Nederlands!
Halloween en pompoenen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met een knipoog naar donderdag – 31…
6 dagen geleden
Woensdag 23 oktober 2024 om 13.30 uur presenteert kinderboekenschrijver Paul van Loon samen met Dolf…
23 oktober 2024
Donderdag 17 oktober is een 32-jarige breedlipneushoorn van Burgers’ Zoo naar dierenpark Le Monde Sa…
17 oktober 2024