Van sjirpen tot smakken

In een dierentuin als Burgers' Zoo is passende voeding erg belangrijk. Verschillende leveranciers rijden af en aan om ervoor te zorgen dat de dieren niets te kort komen. Maar wat eten de dieren zoal? Groente en fruit worden wekelijks aangeleverd en ook vlees en vis worden dagelijks gevoerd. Maar… heeft u er wel eens bij stil gestaan dat ook veel insecten deel uitmaken van het rantsoen?

Insecten vormen de grootste groep dieren ter wereld. Naast één miljoen bekende soorten bestaan er waarschijnlijk nog veel meer die nog niet bekend of in ieder geval nog niet beschreven zijn. De kleine beestjes boezemen bij veel mensen angst in. Toch zijn er veel landen op de wereld waar ze onderdeel uitmaken van de dagelijkse voeding. Vooral in de tropen en subtropen kunnen zo’n 1400 insectensoorten op het menu staan. Maar als u denkt dat dit alleen in de tropen gebeurt, heeft u het mis. In de Romeinse tijd werden ook in het Westen veel insecten gegeten. In de loop van de tijd zijn we daar echter mee opgehouden.

Het toenemende aanbod van voldoende andere voedselbronnen hebben hierbij een belangrijke rol gespeeld. Ook weerzin en minachting voor deze beestjes hebben hieraan bijgedragen. Toch komt het eten van insecten, entomofagie, steeds meer in de belangstelling te staan.

Dit komt onder andere door de problemen in de vleessector, waar we als dierentuin natuurlijk ook mee te maken hebben. Desondanks worden veel insecten tegenwoordig voornamelijk als diervoeding geteeld. In Nederland vindt deze teelt vooral op kleine schaal plaats. De insecten worden hier gebruikt als voeding voor onder andere vogels, reptielen en amfibieën.

En hoe komen we aan al deze insecten? In de tropen wordt wel eens een kalebas met wat organische stof, een beetje water, een mangopit en mest begraven. Een paar dagen later wordt dit geheel opgegraven en de termieten die eruit gekomen zijn, worden aan de kippen gevoerd. Een mooi staaltje 'mini-livestock'. Hoewel de Bush heel wat verschillende vruchten huisvest, is het een heel karwei om dagen te gaan zitten wachten op wat zespotige beestjes. Daarom worden er één keer per week verschillende insecten door onze vaste leverancier aan huis geleverd. Naast de wat bekendere soorten als sprinkhanen en krekels bevatten de bakjes ook krulvliegen, buffalowormen en morio’s. Naast de insecten die in Burgers’ Bush worden gevoerd, worden ook insecten gevangen die gewoon in de Bush voorkomen. Een voorbeeld hiervan zijn de vele fruitvliegjes. Door bananen op te hangen worden de vliegjes gelokt en door de verschillende diersoorten gegeten. Mede hierdoor wordt ook het ontstaan van plagen tegengegaan.

Waarom insecten voeren aan de dieren? In de eerste plaats zijn insecten een hele goede bron van eiwitten en sommigen hebben een hoge calorische waarde. Het eten van één kilo sprinkhanen levert net zo veel op als het consumeren van 11 hotdogs, 6 pizza's of 5 Big Mac's. Een ander voordeel is dat er heel wat minder voer nodig is voor de productie van één kilo insecten dan voor hetzelfde gewicht aan bijvoorbeeld rundvlees. Anders gezegd, de conversie van plantaardig materiaal naar vlees is veel gunstiger bij insecten dan bij runderen: voor elke kilogram rundvlees is 10 kilogram graanvoer nodig, terwijl 1,5 tot 3 kilogram boombladeren al voldoende zijn om een kilogram rupsvlees te 'oogsten'. En hoewel er variatie bestaat in de vitaminegehaltes is het gehalte aan B-vitamines over het algemeen goed.

Naast de vogels en de reptielen zijn ook de zoogdieren van Burgers’ Zoo niet vies van insecten. De neusberen en de stokstaartjes zijn eenvoudig blij te maken met wat meelwormen of sprinkhanen, waarnaar ze druk op zoek gaan. Ook onze chimpansees worden af en toe verwend. In het wild zoeken deze dieren regelmatig naar proteïnebommetjes. Hiervoor gaan ze al hengelend met takjes in de weer om de termieten uit hun heuvels te halen. Naast het feit dat insecten goede voedingsmiddelen zijn, worden ze dus gevoerd ter verrijking. En…insecten schijnen nog best wel lekker te zijn ook!

Voor degenen die nieuwsgierig zijn geworden een heerlijk receptje…

Chocolate Chirpie Chip Cookies

Ingrediënten:

2 1/4 kopje bloem                                          1 theelepel vanille

1 theelepel bakpoeder                                   2 eieren

1 theelepel zout                                             350 gram chocoladesnippers

1 kopje zachte boter                                      1 kopje gehakte noten

3/4 kopje witte suiker                                    1/2 kopje geroosterde krekels

3/4 kopje bruine suiker

Bereidingswijze:

Verwarm de oven voor op ongeveer 200^oC. Meng de bloem, bakpoeder en zout in een kleine kom. Meng in een andere kom de boter, suiker en vanille tot een romige massa. Klop de eieren door de massa en voeg geleidelijk het bloemmengsel en de insecten toe. Meng het geheel goed en roer de chocoladesnippers en noten erdoor. Schep met een theelepeltje kleine balletjes uit de deegmassa en leg deze op een ingevette bakplaat. Gedurende 8-10 minuten bakken in het midden van de oven. De koekjes laten afkoelen op een rooster.