De vanilleplant is een klimmende orchidee die zich met behulp van hechtwortels haar weg omhoog baant. Haar stengel kan tot 30 meter lang worden. De langwerpige, vlezige bladeren hebben geen stelen en zitten direct vast aan de stengel.
De bladeren van de vanilleplant zijn net als bij veel andere orchideeën in het regenwoud succulent. Door de speciale weefselopbouw slaan deze bladeren water op om zo tijden met minder regen te kunnen doorstaan.
De bloemen van de vanilleplant worden bestoven door bijzondere soorten kleine bijtjes. En dan met name door mannelijke bijtjes… De bloem imiteert namelijk in vorm en geur een vrouwelijke bij. Zodoende worden mannelijke bijen gelokt en verleid tot een ‘pseudocopulatie’. Daarbij krijgt de bij stuifmeel op haar lijf. Omdat ze niet snel leert, is de kans groot dat ze doorvliegt naar de volgende vanilleplant en daar opnieuw wordt misleid. Met het meegenomen stuifmeel bestuift ze dan terloops de bloem.
Vanillepeulen zijn de bron van één van de populairste aroma’s. De peulen zijn de vruchten, die worden gedroogd en gefermenteerd. Echte vanille is na saffraan tevens een van de duurste specerijen, omdat de productie zeer arbeidsintensief is. Vanilline echter, de goedkope vervanger die bijna hetzelfde geurt en smaakt, is een bijproduct uit de houtindustrie.
De vanilleplant is nog niet bedreigd, voor zover bekend. Het is wel een bewoner van het regenwoud, dus om de vanille te beschermen, is het noodzakelijk om ook het bos te beschermen.
Al vele jaren kan de kenner vanilleplanten in de Bush ontdekken. Soms bloeien ze zelfs, al is dat een zeldzaamheid. Ze groeien natuurlijk in het Amerikaanse gedeelte van de Bush, bij de pacu-vijver en op weg naar de waterval, bijvoorbeeld. Sinds de opening van Burgers’ Mangrove zijn ze ook in dit eocdisplay te zien, en dan wel direct bij het entreeplein.
